Oh my… ken je die periodes dat je emoties overal heen vliegen, je huid ontzettend onstuimig is en je craved naar alles wat los en vast zit? Oprecht all-es wil je in één keer naar binnen werken. Misschien heb jij ook wel eens gemerkt dat je méga kunt craven naar alcohol. Hoe zit dat met alcohol en hormonen?
Het is november en dat betekent bij So.life: een nieuw thema. Je raadt het al: onze hormonen. Met het thema Oh my hormones duiken we dieper in op onze hormonen en onze cyclus, en met name de invloed hiervan op ons dagelijks leven. Let’s dive in.
Rupsje Nooitgenoeg
Gedurende je menstruatiecyclus schommelen je hormonen. Een van die hormonen die lekker uit balans is, is oestrogeen. Dit stofje zorgt voor je energielevel. Twee weken voordat je menstrueert daalt je oestrogeenlevel. En dit voel je in je lichaam. Oestrogeen heeft ook invloed op serotonine. Dit is het welbekende gelukshormoon. Wanneer je oestrogeenlevel laag is, dan vermindert ook de serotonine-aanmaak. Met als gevolg: cravings naar zoet, koolhydraten of zetmeel.
Als je zoetigheid en snelle koolhydraten nuttigt, vul je dit serotonine tekort weer aan, waardoor je je weer happy voelt. Dit geeft vanzelfsprekend een lekker gevoel, waardoor eetbuien op de loer liggen. Het schijnt zelfs dat de combinatie van zoet, vet en zout de hoogste serotonine-kick geeft. Dit verklaart waarom de karamel zeezout chocoladerepen nooit gespaard blijven 😉.
Alcohol en hormonen: hoe zit het met cravings naar alcohol?
Hormoonschommelingen hebben niet alleen invloed op je cravings, maar ook op je stemming. De ene dag voel je je topfit en de volgende dag wil je het liefst onder een warme deken kruipen. Vele vrouwen hebben zelfs meerdere stemmingswisselingen op een dag. Deze stemmingswisselingen hebben ook weer invloed op je cravings naar ongezonde voeding. Wanneer je minder in je sas zit ben je sneller geneigd jezelf te belonen of kom je sneller in de alles-of-niets-modus. De kans dat je dan naar een glaasje alcohol (of 2…) grijpt, is hierdoor groter.
Alcohol en hormonen: het effect op je hormoonhuishouding
Heb je premenstrueel syndroom (PMS), polycysteus ovarium syndroom (PCOS) of zit je in de overgang? En ben je niet vies van een glas alcohol? Dan is het toch een beter idee om dat glas te vullen met een 0.0 drankje of iets fris. Alcohol veroorzaakt namelijk bloedsuikerschommelingen, wat een verstoring in je hormoonhuishouding veroorzaakt. Met als gevolg: meer pijn en ongemakken.
Met name bij PCOS is dit ongunstig. Hoge insulinegehalte kunnen de eierstokken aanzetten tot het maken van meer geslachtshormonen, zoals testosteron. Dit kan voor vrouwen met PCOS voor klachten zorgen.
Oestrogeendominantie
Dat je lever niet blij is met alcohol is niks nieuws. Als er alcohol in je lever terecht komt, is dat het eerste wat je lichaam wil afbreken. Doordat je lever voornamelijk met het afbreken van alcohol bezig is, blijft het afbreken van bepaalde typen oestrogeen links liggen. Wat er dan kan opspelen is oestrogeendominantie. Dit is een hormonale disbalans waar je niet direct iets van hoeft te merken. De klachten lopen enorm uiteen, van gezwollen/pijnlijke borsten, slapeloosheid, onregelmatige menstruatie tot PMS klachten.
Mannen vs. vrouwen: welk geslacht kan beter tegen alcohol?
We kunnen er lang omheen draaien, maar mannen kunnen beter tegen alcohol dan vrouwen. Dat komt door lichaamssamenstelling, enzymen en hormonen. Dit heeft allemaal invloed op de snelheid waarmee alcohol wordt afgebroken.
Lichaamssamenstelling
Vrouwen hebben een andere lichaamssamenstelling dan mannen. Zo hebben vrouwen relatief meer vet en minder vocht in hun lichaam. 65% van het lichaamsgewicht van mannen bestaat uit water, bij vrouwen is dit 55%. Vrouwen wegen vaker ook iets minder dan mannen. Des te minder vocht in het lichaam, des te geconcentreerder de hoeveelheid alcohol en hoger het alcoholpromillage in het bloed is. Vrouwen raken over het algemeen 20% tot 30% sterker onder invloed van dezelfde hoeveelheid alcohol dan mannen (wow).
Enzymen
De enzymen die verantwoordelijk zijn voor het afbreken van alcohol zijn: alcoholdehydrogenase (ADH) en aldehyde dehydrogenase (ALDH). De hoeveelheid ADH bepaalt hoe snel dit gaat en hangt af van diverse factoren. Vrouwen hebben minder ADH in het lichaam, waardoor dit hele ‘afbreekproces’ langzamer verloopt.
Hormonen
Ha, daar heb je ze weer! De gevoeligheid voor alcohol is afhankelijk van de hormonen oestrogeen en progesteron. Deze hormonen spelen een essentiële rol in de menstruatiecyclus. In de fase van de eisprong zakt het oestrogeen en stijgt het progesteron. Dit creëert weer een lager niveau ADH, waardoor de afbraak nog trager gebeurt. Gedurende de menstruatiecyclus kan de gevoeligheid voor alcohol verschillen. Hoe dit precies zit, is nog niet helemaal duidelijk.
De effecten van alcohol op je menstruatie
Eigenlijk is alcohol hetgeen dat alles wat vervelend is aan menstrueren, net een stapje erger maakt. Denk aan krampen, hoofdpijn en mood swings. Dit komt naast het uit balans brengen van je hormonen, ook door uitdroging.
Wanneer je ongesteld bent, krijg je meer magnesium in je lichaam. Wanneer je alcohol drinkt scheiden je nieren direct magnesium uit, zelfs voordat je lichaam de kans had om dit op te nemen. Hierdoor gaat je bloedsuikerspiegel omlaag, waardoor je duizelig kan worden en meer craved naar zoetigheid.
Grip op je cravings
Dat je die cravings zo nu en dan hebt, kan je helaas niet omheen. Om ze een beetje in toom te houden heb ik de volgende tips voor je verzameld.
1. Let goed op je slaapritme
Wanneer je goed slaapt heb zit je beter in je vel en heb je meer grip op verschillende emoties en prikkels. Zo is het makkelijker om nee te zeggen en te dealen met druk uit omgeving. Dankzij een goede nachtrust sta je simpelweg steviger in je schoenen.
2. Ga voor een goed ontbijt
Start de dag met een voedzaam ontbijt dat je bloedsuikerspiegel stabiel houdt. Hierdoor ben je langer verzadigd. Gezond eten is altijd belangrijk, maar in deze periode mag je de focus er ietwat meer op leggen. Een manier om extra gezonde voedingsstoffen binnen te krijgen is bijvoorbeeld een smoothie challenge. Ook in de So.life Club hebben we er een volbracht waar we razend enthousiast over waren.
3. Ga voor de gezonde zoete snack
Jezelf alle zoetigheid verbieden maakt het vanzelfsprekend allemaal veel zwaarder. Als je écht wat hebben wil, ga dan voor een gezondere variant van een zoete snack. Denk aan bananenbrood, een eiwitreep of fruitsalade met je favoriete fruit.
Wist je dat 40 dagen geen alcohol drinken al gigantische effecten kan hebben? Ik heb de opvallendste effecten hier voor je verzameld.
Bronnen: jellinek.nl, kennisinstituutbier.nl, krachtvoervoorvrouwen.nl, pcosplatform.nl
Geschreven door: Flamboyant Branding & Marketing